Pensioencommunicatie deel 1: evaluatie Wet pensioencommunicatie

De tijd dat werknemers 40 jaar bij dezelfde werkgever pensioen opbouwen in een eindloonregeling ligt ver achter ons. En ervan uitgaan dat je 70% van je laatstverdiende loon als pensioen ontvangt, is niet meer reëel. Tegenwoordig hebben veel werknemers een premieovereenkomst. De hoogte van het pensioen staat dan niet vast.

Wet Pensioencommunicatie
Op 1 juli 2015 trad de Wet pensioencommunicatie in werking. Doel van deze wet is om informatie te verstrekken aan deelnemers zodat zij:

• weten wat zij aan pensioen kunnen verwachten;
• het inzicht hebben of het te verwachten pensioen voldoende is;
• zich bewust zijn van de risico’s van de pensioenregeling;
• weten welke keuzemogelijkheden er zijn.

Hoe wordt het doel bereikt?
De Wet pensioencommunicatie en een aantal bestaande instrumenten bieden de handvatten om het doel te bereiken:

1. het Pensioen 1-2-3 (een samenvatting van de pensioenregeling);
2. het Uniform Pensioen Overzicht/UPO (een gestandaardiseerd overzicht/format waaraan alle uitvoerders zich moeten houden);
3. het pensioenregister (de website www.mijnpensioenoverzicht.nl);
4. digitale informatieverstrekking (de diverse online-informatie uit portals).

Evaluatie van de wet
Op 31 januari 2020 heeft minister Koolmees de Tweede Kamer geïnformeerd over de evaluatie van deze Wet pensioencommunicatie. Hij heeft het afgelopen jaar een onderzoek laten doen onder verschillende betrokken partijen, zoals het Verbond van Verzekeraars, Stichting Pensioenregister, AFM, Ombudsman Pensioenen, deelnemers aan pensioenregelingen en pensioenuitvoerders. Uit het onderzoek blijkt het volgende:

De meeste deelnemers vinden de informatie om hun financiële situatie te kunnen plannen in het pensioenregister. Deze informatie ervaren deelnemers als meest nuttig, omdat het een totaalbeeld geeft van het netto te verwachten pensioen op pensioenleeftijd. Alle pensioenrechten staan bij elkaar en dat vindt men prettig. Maar naast het feit dat de informatie gecentraliseerd is, willen veel deelnemers ook persoonlijk advies. Zij vinden dat werkgevers hierbij moeten helpen. De persoonlijke portals van pensioenuitvoerders, het UPO en het Pensioen 1-2-3 dragen niet of nauwelijks bij aan inzicht.

Conclusie: de vier doelstellingen zijn niet allemaal bereikt. Ongeveer de helft van de deelnemers geeft in het onderzoek aan te weten wat ze aan pensioen kunnen verwachten. Twee derde van de deelnemers weet niet exact welke risico’s zij loopt. Weet niet of het bedrag voldoende is. Weet niet wanneer zij met pensioen kan. En weet niet welke keuzemogelijkheden er zijn. Daarmee zijn drie van de vier doelstellingen niet voldoende bereikt!

Wat de overheid nu wil doen
De pensioenuitvoerders blijven primair verantwoordelijk voor een juiste uitvoering van alle wettelijke informatieverplichtingen. Het blijft verplicht om deelnemers jaarlijks te informeren. De informatie over het pensioen blijft ook hetzelfde, maar minister Koolmees wil de volgende zaken veranderen:

1. Afschaffing van de verplichte formats van het UPO en Pensioen 1-2-3. Meer vrijheid voor uitvoerders en afstemming van de informatie op de behoefte van de deelnemers.
2. Van actieve naar passieve informatieverstrekking. Informatie moet ter beschikking staan op momenten dat deelnemers er zelf om vragen.
3. Stoppen met de verplichte pensioenpost. Pensioenuitvoerders moeten informatie digitaal kunnen leveren, zodat zij  het gelaagd, interactief en persoonsgericht kunnen aanbieden.
4. Een gedragsverandering onder deelnemers realiseren. Het bewustzijn onder deelnemers moet omhoog.

Hoe verder?
De minister gaat de bovenstaande punten bespreken met alle betrokkenen in de pensioensector en informeert de Kamer daarna verder.